พิพิธภัณฑ์ธรรมชาติฯ ชุมชนทุ่งสง ต้อนรับคณะ อบต.เกาะลันตาใหญ่ จ.กระบี่

เมื่อวันที่ 28 เมษายน 2568 ที่ผ่านมา พิพิธภัณฑ์ธรรมชาติจัดการน้ำชุมชน ชุมชนทุ่งสง อ.ทุ่งสง จ.นครศรีธรรมราช ให้การต้อนรับคณะ อบต.เกาะลันตาใหญ่ จังหวัดกระบี่ นำโดย รองนายก อบต. สมาชิกอบต. พนักงาน อบต. ผู้นำชุมชน กลุ่มอาชีพ และ อสม มาศึกษาดูงาน ณ แปลงตัวอย่างเกษตรทฤษฎีใหม่ตามแนวทางพระราชดำริ (แปลงของว่าที่ ร.ต.หญิงอรุณพร จันทรเสน) และศูนย์เรียนรู้โครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริบ้านไสเหนือ (ศูนย์เรียนรู้เพื่อการพัฒนาเศรษฐกิจพอเพียงต้นแบบบ้านไสเหนือ) หมู่ที่ 8 ตำบลนาหลวงเสน อำเภอทุ่งสง จังหวัดนครศรีธรรมราช โดยมีผู้เข้าร่วมรวม 90 คน

การมาศึกษาดูงานในครั้งนี้ มีการรับฟังการบรรยายเกี่ยวกับ..

ความสำเร็จของการบริหารจัดการน้ำของชุมชน การทำฝาย ถังดักตะกอน ถังพักน้ำ โรงน้ำดื่มชุมชน ที่ผ่านมาตรฐาน อย. ทำให้ประชาชนมีน้ำดื่มที่สะอาดปลอดภัย

การทำเกษตรตามแนวทางเกษตรทฤษฎีใหม่ และการนำผลผลิตที่ได้ใปแปรรูป ทำให้มีรายได้เพิ่มขึ้น

สิ่งแวดล้อม การรณรงค์ให้ประชาชนปลูกต้นไม้บริเวณพื้นที่ตนเองและสาธารณะ การคัดแยกขยะ การทำปุ๋ยจากขยะเปียก

เยี่ยมชมฐานเรียนรู้ภายในศูนย์

และสาธิตเกี่ยวกับการทำจุลินทรีย์จากน้ำมะพร้าว จุลินทรีย์น้ำซาวข้าว การทำยาดมสมุนไพร การทำไม้กวาดจากขวดน้ำพลาสติก

พิพิธภัณฑ์ธรรมชาติฯ ชุมชนทุ่งสง จัดกิจกรรม “ตะลุยป่าชุมชนฅนต้นน้ำบ้านวังไทร ครั้งที่1”

เมื่อวันที่ 21-24 เมษายน 2568 ที่ผ่านมา พิพิธภัณฑ์ธรรมชาติจัดการน้ำชุมชน ชุมชนทุ่งสง อ.ทุ่งสง จ.นครศรีธรรมราช โดยวิสาหกิจชุมชนท่องเที่ยวฅนต้นน้ำบ้านวังไทร ม.6 ต.ถ้ำใหญ่ ร่วมกับสำนักงานพัฒนาเศรษฐกิจจากฐานชีวภาพ (องค์การมหาชน) หรือ BEDO จัดกิจกรรม “ตะลุยป่าชุมชนฅนต้นน้ำบ้านวังไทร ครั้งที่1” ขึ้น การจัดกิจกรรมในครั้งนี้ มีนักท่องเที่ยวและผู้ที่สนใจเข้าร่วมกิจกรรมจำนวน 49 คน

ภายในกิจกรรมมีการรับฟังการบรรยายข้อมูลในพื้นที่ถึงความสำเร็จของการบริหารจัดการและเชื่อมโยงระบบกักเก็บน้ำเข้าสระแก้มลิง ทำให้ชุมชนมีน้ำที่เพียงพอต่อการอุปโภค บริโภค และช่วงฤดูแล้ง ชาวบ้านในอ.ทุ่งสงรอดพ้นภัยแล้งได้ทั้งอำเภอ จากนั้นเยี่ยมชมแปลงเกษตรทฤษฎีใหม่ ที่มีการจัดสรรพื้นที่ มีสระน้ำประจำสวน และเลี้ยงสัตว์เพื่อบริโภค ผลผลิตที่ได้จากการทำเกษตรตามแนวทฤษฎีใหม่ได้นำมาแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์ของชุมชน ทำให้เพิ่มรายได้ให้กับชุมชนกว่า 3 แสนบาทต่อปี และร่วมกันบวชป่าในพื้นที่ป่าต้นน้ำในชุมชน ทำให้ผู้ที่มาเยือนในครั้งนี้สามารถนำความรู้ที่ได้ไปปรับใช้กับชุมชนของตนเองต่อไป

ภูมิปัญญาฝาย ชุมชนทุ่งสง จ.นครศรีธรรมราช

ชุมชนทุ่งสง อ.ทุ่งสง จ.นครศรีธรรมราช ดำเนินงานตามแนวพระราชดำริในการอนุรักษ์และฟื้นฟูป่าต้นน้ำ โดยการสร้างฝายชะลอความชุ่มชื้น ฝายดักตะกอน เพิ่มแหล่งน้ำต้นทุนด้วยการทำฝายกักเก็บน้ำกึ่งถาวร สำรองน้ำด้วยสระแก้มลิง จนทำให้มีน้ำอุปโภค บริโภค ที่เพียงพอครอบคลุมพื้นที่ 11 หมู่บ้าน ใน 2 ตำบล 1 อำเภอ

นอกจากนี้ ชุมชนทุ่งสงถือเป็นชุมชนตัวอย่างที่ผลิตวีดิทัศน์ด้วยโทรศัพท์มือถือ หลังจากที่ได้มีการอบรมพิพิธภัณฑ์ออนไลน์ในช่วงเดือนกุมภาพันธ์ที่ผ่านมา–

ชุมชนทุ่งสง อำเภอทุ่งสง จังหวัดนครศรีธรรมราช

ชุมชนทุ่งสง อำเภอทุ่งสง จังหวัดนครศรีธรรมราช ประกอบด้วยชุมชนตำบลถ้ำใหญ่ 10 หมู่บ้านและตำบลนาหลวงเสน 9 หมู่บ้าน รวมเป็น 19 หมู่บ้าน ต้องประสบปัญหาน้ำหลาก น้ำแล้ง และดินโคลนถล่มเป็นประจำทุกปี เนื่องจากมีการลักลอบตัดไม้บนพื้นที่ป่าต้นน้ำ  ชุมชนมีปริมาณน้ำฝนเฉลี่ย 1,900 มิลลิเมตรต่อปี แต่ขาดการบริหารจัดการและสำรองน้ำ

ในปี 2559 ชุมชนตำบลถ้ำใหญ่เริ่มหาทางแก้ไขปัญหา โดยน้อมนำแนวพระราชดำริมาบริหารจัดการทรัพยากรน้ำชุมชน ควบคู่ไปกับการประยุกต์ใช้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ร่วมกันอนุรักษ์ฟื้นฟูป่าต้นน้ำ สร้างฝายชะลอความชุ่มชื้น เพิ่มแหล่งน้ำต้นทุนด้วยฝากกักเก็บน้ำ สำรองน้ำด้วยสระแก้มลิง ต่อมา ปี 2560 เกิดทั้งอุทกภัย น้ำหลากและน้ำแล้งในปีเดียวกัน

ในปี 2561 เยาวชนในชุมชนจึงรวมกลุ่มกันร่วมแก้ปัญหาน้ำ คลอมคลุมพื้นที่ทั้ง 2 ตำบลจนสำเร็จ ได้รับรางวัลชนะเลิศพี่นำน้องรักษ์น้ำ ตามแนวพระราชดำริ ปีพุทธศักราช 2562

ปัจจุบัน ชุมชนทุ่งสงมีป่าต้นน้ำที่อุดมสมบูรณ์  สามารถให้น้ำเพียงพอสำหรับการอุปโภค บริโภคได้มากกว่า 1,700 ครัวเรือน ใน 2 ตำบล มีสระน้ำเพื่อชีวิต อุทิศถวายพ่อของแผ่นดิน เป็นแก้มลิงเพื่อสำรองน้ำ  รวมทั้งมีสระประจำไร่นา และถังสำรองน้ำในแปลง มีน้ำสำรองมากกว่า 20,000 ล้านลูกบาศก์เมตร สำหรับทำการเกษตร 3,890 ไร่ และทำเกษตรตามแนวทฤษฎีใหม่แปลงรวม 26 ครัวเรือน ใช้ระบบสูบน้ำด้วยพลังงานแสงอาทิตย์ช่วยประหยัดค่าใช้จ่ายได้ปีละกว่า 1 แสนบาท และในช่วงฤดูแล้งปี 2562 น้ำจากตำบลถ้ำใหญ่ สามารถส่งไปช่วยให้พื้นที่ใกล้เคียง 11 หมู่บ้านใน 3 ตำบลรอดพ้นภัยแล้ง มีน้ำอุปโภคบริโภคอย่างเพียงพออีกด้วย