โครงการ “พี่นำน้องรักษ์น้ำ ตามแนวพระราชดำริ พ.ศ. 2561”
วันพฤหัสบดีที่ 2 พฤษภาคม พ.ศ. 2562 ดร.สุเมธ ตันติเวชกุล ประธานกรรมการมูลนิธิอุทกพัฒน์ ในพระบรมราชูปถัมภ์ เป็นประธานในพิธีประกาศผลการประกวดโครงการ “พี่นำน้องรักษ์น้ำ ตามแนวพระราชดำริ พ.ศ. 2561” ณ ห้องประชุมฟ้าคราม ริมขอบฟ้ารีสอร์ท ตำบลบางปูใหม่ อำเภอเมือง จังหวัดสมุทรปราการ ซึ่งมีคณะครูและเยาวชนที่ผ่านเข้ารอบตัดสิน รวมทั้งผู้แทนจากหน่วยงานทั้งภาครัฐ และภาคเอกชน ร่วมงานกว่า 100 คน
โครงการพี่นำน้องรักษ์น้ำ ตามแนวพระราชดำริ เริ่มดำเนินงานมาตั้งแต่ปี พ.ศ. 2551 มูลนิธิอุทกพัฒน์ฯ ได้รับโครงการดังกล่าวมาดำเนินงานภายใต้มูลนิธิฯ ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2556 โดยมีวัตถุประสงค์ เพื่อให้เยาวชนตระหนักถึงความสำคัญของทรัพยากรน้ำ และน้อมนำแนวพระราชดำริของพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช บรมนาถบพิตร ไปปรับใช้ในการจัดการทรัพยากรน้ำในพื้นที่กลุ่มเยาวชน ในปี พ.ศ. 2561 มีกลุ่มเยาวชนจากทั่วประเทศส่งโครงการเข้าร่วมการประกวดพี่นำน้องรักษ์น้ำ ตามแนวพระราชดำริ จำนวน 56 กลุ่ม และผ่านการคัดเลือกจำนวน 31 กลุ่ม จากนั้น คณะกรรมการตัดสินได้พิจารณาคัดเลือกกลุ่มเยาวชนที่ผ่านการประเมินเข้าสู่รอบตัดสินจำนวน 11 กลุ่ม ได้แก่ มหาวิทยาลัยรามคำแหง โรงเรียนนาหลวง โรงเรียนมัธยมสุวิทย์เสรีอนุสรณ์ โรงเรียนทุ่งกว๋าววิทยาคม โรงเรียนสาธิตเทศบาลบ้านเชตวัน กลุ่มเยาวชนละอ่อนฮักป่าบ้านป่าเลา กลุ่มเยาวชนหัวใจสีเขียว โรงเรียนกมลาไสย โรงเรียนกุดขอนแก่นวิทยาคม โรงเรียนคีรีราษฎร์พัฒนา และวิทยาลัยชุมชนสตูล
ซึ่งคณะกรรมการตัดสินได้ลงพื้นที่เพื่อพิจารณาการดำเนินงานและให้ข้อเสนอแนะแก่กลุ่มเยาวชนทั้ง 11 กลุ่มเป็นที่เรียบร้อยแล้ว
การจัดกิจกรรมค่ายรอบตัดสินซึ่งจัดขึ้นระหว่างวันที่ 29 เมษายน – 2 พฤษภาคม 2562 นี้ ได้รับความร่วมมือและสนับสนุนเป็นอย่างดีจากหน่วยงานภาครัฐ และเอกชน ได้แก่ กรมการพัฒนาชุมชน กรมชลประทาน กรมส่งเสริมคุณภาพสิ่งแวดล้อม การไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย สำนักงานคณะกรรมการพิเศษเพื่อการประสานงานโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริ (กปร.) สถาบันสารสนเทศทรัพยากรน้ำ (องค์การมหาชน) มูลนิธิโคคา-โคลา ประเทศไทย การไฟฟ้าส่วนภูมิภาค ธนาคารไทยพาณิชย์ จำกัด (มหาชน) ธนาคารกรุงเทพ จำกัด (มหาชน) บริษัท ปูนซิเมนต์ไทย จำกัด (มหาชน) บริษัท ไทยเบฟเวอเรจ จำกัด (มหาชน) บริษัท ทรู คอร์ปอเรชั่น จำกัด (มหาชน) กองทุนฮอนด้าเคียงข้างไทย บริษัท อสมท จำกัด (มหาชน) บริษัท กลุ่มเซ็นทรัล จำกัด โฆษะกรุ๊ป บริษัท ไอ.ซี.ซี. อินเตอร์แนชั่นแนล จำกัด (มหาชน) บริษัท ที.ซี.ฟาร์มาซูติคอล อุตสาหกรรม จำกัด บริษัท วิริยะประกันภัย จำกัด มูลนิธิกรุงเทพประกันภัย และบริษัท เมืองโบราณ จำกัดผลการตัดสิน มีดังนี้
รางวัลชมเชย ได้รับเงินรางวัลมูลค่า 5,000 บาท และเกียรติบัตร จำนวน 8 รางวัล ได้แก่
1. โรงเรียนสาธิตเทศบาลบ้านเชตวัน จังหวัดแพร่ ชื่อโครงการ “ศาสตร์พระราชานำพาคนแพร่แก้ปัญหาคุณภาพน้ำอย่างยั่งยืน”
2. วิทยาลัยชุมชนสตูล จังหวัดสตูล ชื่อโครงการ “เยาวชนร่วมใจรักษ์น้ำ รักษ์ป่าชายเลน”
3. โรงเรียนกุดขอนแก่นวิทยาคม จังหวัดขอนแก่น ชื่อโครงการ “อนุรักษ์ป่าชุมชนลุ่มน้ำเชิญ”
4. โรงเรียนคีรีราษฎร์พัฒนา จังหวัดนครศรีธรรมราช ชื่อโครงการ “รักษ์ป่าต้นน้ำปากพนังอย่างยั่งยืน”
5. โรงเรียนนาหลวง กรุงเทพมหานคร ชื่อโครงการ “ธรรมชาติบำบัดตามแนวปฏิบัติพ่อหลวงปี 3”
6. มหาวิทยาลัยรามคำแหง กรุงเทพมหานคร ชื่อโครงการ “รามฯ รักษ์ป่า ร่วมใจ สร้างฝายถวายในหลวง”
7. โรงเรียนสุวิทย์เสรีอนุสรณ์ กรุงเทพมหานคร ชื่อโครงการ “จัดการน้ำตามแนวพระราชดำริ”
8. กลุ่มเยาวชนหัวใจสีเขียว ชุมชนแม่จั๊วะ จังหวัดแพร่ ชื่อโครงการ “กลุ่มเยาวชนหัวใจสีเขียว”
รางวัลรองชนะเลิศอันดับ 2 ได้รับเงินรางวัลมูลค่า 10,000 บาท และเกียรติบัตร จำนวน 1 รางวัลได้แก่
กลุ่มเยาวชนละอ่อนฮักป่าบ้านป่าเลา จังหวัดแพร่ ชื่อโครงการ “กลุ่มเยาวชนละอ่อนฮักป่าบ้านป่าเลา”
รางวัลรองชนะเลิศอันดับ 1 ได้รับ เงินรางวัลมูลค่า 30,000 บาท เกียรติบัตร และโล่รางวัลจากมูลนิธิอุทกพัฒน์ ในพระบรมราชูปถัมภ์
ได้แก่ โรงเรียนทุ่งกว๋าววิทยาคม จังหวัดลำปาง ชื่อโครงการ “ทุ่งกว๋าวร่วมใจ จัดการน้ำตามแนวพระราชดำริ ร่วมกันพัฒนาชุมชน” ดำเนินงานด้านการฟื้นฟูและอนุรักษ์ป่าต้นน้ำ โดยแลกเปลี่ยน วิเคราะห์สภาพปัญหาและหาแนวทางแก้ไขปัญหาร่วมกับชุมชนและปราชญ์ชาวบ้าน จัดทำแผนที่น้ำ วิเคราะห์การไหลของน้ำ มีการใช้ภาพถ่ายดาวเทียม และใช้ GPS ในการจัดทำแผนที่แสดงตำแหน่งการสร้างฝายชะลอความชุ่มชื้นและเส้นทางน้ำ รวมทั้งฟื้นฟูป่าด้วยการปลูกป่า 3 อย่าง ประโยชน์ 4 อย่าง เพาะขยายพันธุ์กล้าไม้ และสร้างความเข้าใจร่วมกับชุมชนในการกำหนด กติกา การใช้ประโยชน์ของป่าชุมชนบ้านป่าเวียง
รางวัลชนะเลิศ ได้รับเงินรางวัลมูลค่า 50,000 บาท เกียรติบัตร และโล่รางวัลพระราชทานจากสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี
ได้แก่ โรงเรียนกมลาไสย จังหวัดกาฬสินธุ์ ชื่อโครงการ “สร้างป่าเปียกด้วยฝาย สร้างรายได้สู่ชุมชน”
ดำเนินโครงการอนุรักษ์ฟื้นฟูป่าต้นน้ำดงนามนซึ่งเป็นเขตพื้นที่ป่าชุมชน ซึ่งเดิมกลุ่มเยาวชนโรงเรียน กมลาไสยเคยดำเนินงานในเขตพื้นที่ป่าสงวนแห่งชาติที่มีพื้นที่จำนวนมากจนเกินกำลังของเยาวชนในการพัฒนาฟื้นฟู จึงได้มีการปรับขนาดพื้นที่ลงให้เหมาะสมกับการทำงานของเยาวชน โดยยึดหลักการทรงงานของพระบาทสมเด็จ พระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช บรมนาถบพิตร ที่ว่า “คิดใหญ่ ทำเล็ก” มีการสร้างเครือข่ายการเรียนรู้เรื่องการจัดการทรัพยากรน้ำระหว่างโรงเรียนและชุมชน มีโครงการต้นแบบในการอนุรักษ์ฟื้นฟูป่าต้นน้ำ และมีพื้นที่ต้นแบบในการอนุรักษ์ฟื้นฟูป่าต้นน้ำอย่างชัดเจน
การดำเนินงานโครงการพี่นำน้องรักษ์น้ำ ตามแนวพระราชดำริ ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2553 – 2561 ส่งผลให้มีกลุ่มเยาวชนผ่านเข้ารอบการประเมินโครงการทั่วประเทศ 291 กลุ่ม หรือประมาณ 1,700 คน นอกจากนี้ ยังเกิดความร่วมมือในการดำเนินงานระหว่างเยาวชน ชุมชน และโครงการต่างๆ ที่กลุ่มเยาวชนร่วมมือกับหลายหน่วยงาน นับได้ว่า โครงการพี่นำน้องรักษ์น้ำ ตามแนวพระราชดำริ เป็นโครงการที่ส่งเสริมให้เยาวชนได้ตระหนักถึงความสำคัญของทรัพยากรน้ำ และน้อมนำแนวพระราชดำริ ไปปรับใช้ในการจัดการทรัพยากรน้ำในพื้นที่ของกลุ่มเยาวชนได้อย่างเหมาะสมและบังเกิดประโยชน์อย่างแท้จริง